“วันสิ่งแวดล้อมโลก” (World Environment Day) คือวันที่ 5 มิถุนายน ของทุกปี ซึ่งเป็นวันที่สหประชาชาติได้กำหนดขึ้นเพื่อให้ประชาคมโลกตระหนักถึงความสำคัญของการรักษาสิ่งแวดล้อม และกระตุ้นให้มีการดำเนินกิจกรรมต่างๆ เพื่อปกป้องธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของเรา
ความเป็นมา : วันสิ่งแวดล้อมโลก
วันสิ่งแวดล้อมโลกถูกจัดตั้งขึ้นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2515 (ค.ศ. 1972) โดยที่ประชุมสหประชาชาติว่าด้วยสิ่งแวดล้อมมนุษย์ (United Nations Conference on the Human Environment) ที่จัดขึ้นในกรุงสตอกโฮล์ม ประเทศสวีเดน ตั้งแต่นั้นมา วันสิ่งแวดล้อมโลกก็ได้รับการเฉลิมฉลองทั่วโลกในวันที่ 5 มิถุนายนของทุกปี
เป้าหมาย : วันสิ่งแวดล้อมโลก
วันสิ่งแวดล้อมโลกมีเป้าหมายหลักอยู่ที่การสร้างความตระหนักรู้และการกระตุ้นให้เกิดการปฏิบัติการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในทุกระดับ ไม่ว่าจะเป็นระดับบุคคล องค์กร หรือรัฐบาล นอกจากนี้ยังมุ่งหวังที่จะสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนในการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมและส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน
วิธีการมีส่วนร่วมในวันสิ่งแวดล้อมโลก
ประชาชนสามารถมีส่วนร่วมในวันสิ่งแวดล้อมโลกได้หลากหลายวิธี เช่น
- การปลูกต้นไม้ : เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการเพิ่มพื้นที่สีเขียวและช่วยดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งมีส่วนช่วยลดภาวะโลกร้อน นอกจากนี้ ต้นไม้ยังช่วยป้องกันการพังทลายของดินและเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพของพื้นที่ การปลูกต้นไม้ในพื้นที่ว่างเปล่าหรือที่ดินเสื่อมสภาพยังช่วยฟื้นฟูดินและสร้างแหล่งที่อยู่อาศัยใหม่สำหรับสัตว์ป่า
- การลดใช้พลาสติก : สามารถทำได้โดยหลีกเลี่ยงการใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง และหันมาใช้วัสดุที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ เช่น ถุงผ้า ขวดน้ำสแตนเลส หรือผลิตภัณฑ์จากวัสดุธรรมชาติ การเปลี่ยนไปใช้วัสดุเหล่านี้ช่วยลดปริมาณขยะพลาสติกในสิ่งแวดล้อม ป้องกันการปนเปื้อนในดินและน้ำ และลดการใช้ทรัพยากรในการผลิตพลาสติกใหม่
- การอนุรักษ์น้ำ : การใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพเป็นวิธีสำคัญในการลดการสิ้นเปลืองทรัพยากรน้ำ สามารถช่วยได้โดยการปิดก๊อกน้ำเมื่อไม่ใช้งาน ซ่อมแซมท่อน้ำที่รั่วไหล และใช้เทคโนโลยีการประหยัดน้ำ เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ประหยัดน้ำ นอกจากนี้ การเก็บน้ำฝนมาใช้ในสวนหรือในการซักล้างยังช่วยลดการใช้น้ำจากแหล่งน้ำประปาได้อีกด้วย การดำเนินการเหล่านี้ไม่เพียงแต่ช่วยประหยัดน้ำ แต่ยังส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพ
- การรีไซเคิล : การแยกขยะและรีไซเคิลวัสดุที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการลดปริมาณขยะที่ต้องกำจัด การรีไซเคิลช่วยลดการใช้ทรัพยากรในการผลิตสินค้าใหม่ ลดพลังงานที่ใช้ในกระบวนการผลิต และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการเผาขยะ การแยกขยะที่บ้านหรือในชุมชนเป็นวิธีง่ายๆ และมีประสิทธิภาพในการช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม การดำเนินการเหล่านี้ไม่เพียงแต่ช่วยลดขยะ แต่ยังส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนและมีความรับผิดชอบ
นอกจากวิธีการที่กล่าวมาแล้ว ยังมีวิธีอื่นๆ อีกมากมายที่ประชาชนสามารถมีส่วนร่วมในวันสิ่งแวดล้อมโลก ดังนี้
- ร่วมกิจกรรมรณรงค์ : มีหลายหน่วยงานทั้งภาครัฐและภาคประชาสังคมที่จัดกิจกรรมรณรงค์เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก ประชาชนสามารถเข้าร่วมกิจกรรมเหล่านี้เพื่อแสดงพลังและร่วมสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อม ตัวอย่างกิจกรรม เช่น กิจกรรมปลูกป่า กิจกรรมเก็บขยะ กิจกรรมทำความสะอาดชายหาด กิจกรรมรณรงค์ลดใช้พลาสติก ฯลฯ
- สนับสนุนธุรกิจสีเขียว : เลือกซื้อสินค้าและบริการจากธุรกิจที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อม ธุรกิจเหล่านี้มักมีแนวทางปฏิบัติที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เช่น การลดใช้พลาสติก การใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ การจัดการขยะอย่างถูกวิธี ฯลฯ
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมส่วนตัว : ทุกคนสามารถช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมได้โดยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมส่วนตัวง่ายๆ เช่น ปิดไฟเมื่อไม่ใช้งาน ถอดปลั๊กเครื่องใช้ไฟฟ้า ประหยัดน้ำ อาบน้ำให้สั้นลง ใช้ถุงผ้าแทนถุงพลาสติก เดินทางโดยใช้ระบบขนส่งสาธารณะ ฯลฯ
- เผยแพร่ความรู้ : แบ่งปันความรู้เกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมให้กับเพื่อน ครอบครัว และคนรอบข้าง ผ่านช่องทางต่างๆ เช่น สื่อโซเชียลมีเดีย การพูดคุย หรือการเขียนบทความ การบอกเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมจะช่วยสร้างความตระหนักรู้และจูงใจให้ผู้คนมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหา
- สนับสนุนองค์กรที่ทำงานด้านสิ่งแวดล้อม : บริจาคเงิน หรืออาสาสมัครให้กับองค์กรที่ทำงานด้านสิ่งแวดล้อม องค์กรเหล่านี้ทำหน้าที่สำคัญในการปกป้องสิ่งแวดล้อมและส่งเสริมความยั่งยืน
ตัวอย่างกิจกรรมเพิ่มเติม :
- ร่วมลงนามในคำร้องต่อต้านโครงการที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
- บริจาคต้นไม้ให้กับหน่วยงานที่จัดกิจกรรมปลูกป่า
- สอนเด็กๆ เกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อม
- พัฒนาแอปพลิเคชั่นหรือเว็บไซต์เพื่อรณรงค์เกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อม
- แต่งเพลงหรือเขียนบทกวีเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม
หัวข้อและกิจกรรมในแต่ละปีที่ผ่านมา
ในแต่ละปี วันสิ่งแวดล้อมโลกจะมีหัวข้อที่แตกต่างกันออกไป เพื่อเน้นย้ำถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำคัญในขณะนั้น เช่น
- ปี 2023 : หัวข้อ “Beat Plastic Pollution” เน้นเรื่องการลดขยะพลาสติก
- ปี 2022 : หัวข้อ “Only One Earth” เน้นการรักษาโลกที่เป็นบ้านเพียงหนึ่งเดียวของเรา
- ปี 2021 : หัวข้อ “Ecosystem Restoration” เน้นการฟื้นฟูระบบนิเวศ
หัวข้อและกิจกรรมใน วันสิ่งแวดล้อมโลก 2024
วันสิ่งแวดล้อมโลกในปี 2024 ซึ่งจะจัดขึ้นในวันที่ 5 มิถุนายน มีหัวข้อหลักคือ “การฟื้นฟูที่ดิน การแก้ปัญหาภัยแล้ง และการเสริมสร้างความยืดหยุ่นต่อภัยแล้ง” (Land Restoration, Desertification, and Drought Resilience) ภายใต้สโลแกน “ผืนดินของเรา อนาคตของเรา เราคือ #GenerationRestoration” โดยมีประเทศซาอุดีอาระเบียเป็นเจ้าภาพในการจัดงาน
วัตถุประสงค์และเป้าหมาย
วัตถุประสงค์หลักของหัวข้อในปีนี้คือการสร้างความตระหนักรู้และการดำเนินการเพื่อฟื้นฟูพื้นที่ดินที่เสื่อมสภาพ แก้ไขปัญหาภัยแล้ง และเพิ่มความสามารถในการทนทานต่อสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง นอกจากนี้ยังเป็นการส่งเสริมให้ประชาคมโลกมีส่วนร่วมในการปกป้องและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จากที่ดินและน้ำอย่างยั่งยืนได้ในอนาคต
กิจกรรมที่สำคัญ
ในปีนี้ มีกิจกรรมมากมายที่ถูกวางแผนขึ้นเพื่อสนับสนุนการฟื้นฟูที่ดินและการแก้ปัญหาภัยแล้ง เช่น :
- การปลูกป่าและฟื้นฟูระบบนิเวศ : การปลูกต้นไม้และฟื้นฟูป่าที่เสื่อมสภาพ เพื่อเพิ่มพื้นที่สีเขียวและช่วยในการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
- โครงการเกษตรกรรมที่ยั่งยืน : การส่งเสริมการเกษตรที่ใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
- การจัดกิจกรรมเรียนรู้และสัมมนา : การจัดงานสัมมนาและกิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรน้ำและดินอย่างยั่งยืน
นอกจากนี้ ยังมีการจัดงานเฉลิมฉลองและกิจกรรมต่างๆ ในหลายประเทศทั่วโลก เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนและประชาชนทั่วไปในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ
และยังมีกิจกรรมของ ป.อนุรักษ์ ที่เผยแพร่ข่าวสารกิจกรรมโดยกรมประชาสัมพันธ์ เกี่ยวกับการเข้าร่วมกิจกรรม แชร์ประสบการณ์และกิจกรรมดี ๆ เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก กติกาง่าย ๆ ส่งรูปกิจกรรม และกดไลท์ กดแชร์แฟนเพจ ป. อนุรักษ์ แล้วแคปหน้าจอส่งให้แอดมินทางอินบ็อค จะได้รับเกียรติบัตรร่วมกิจกรรมประจำปี 2024 ฉบับออนไลน์ฟรี สามารถติดตามรายละเอียดกิจกรรมต่อได้ที่ เชิญร่วมกิจกรรมวันสิ่งแวดล้อมโลกประจำปี 2024 (prd.go.th)
การมีส่วนร่วมของประชาชน
ประชาชนทั่วไปสามารถมีส่วนร่วมในวันสิ่งแวดล้อมโลกได้โดยการเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ หรือดำเนินการเล็กๆ น้อยๆ ที่ช่วยปกป้องสิ่งแวดล้อม ซึ่งสามารถดำเนินการได้หลากหลายวิธีโดยเน้นที่การฟื้นฟูที่ดิน การแก้ปัญหาภัยแล้ง และการเสริมสร้างความยืดหยุ่นต่อภัยแล้งดังนี้ :
- การปลูกต้นไม้และฟื้นฟูพื้นที่สีเขียว : การปลูกต้นไม้และพืชพรรณในพื้นที่ว่างเป็นการเพิ่มพื้นที่สีเขียวและช่วยดูดซับน้ำในดิน ต้นไม้มีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูดินที่เสื่อมสภาพ โดยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดินและช่วยป้องกันการพังทลายของดิน การปลูกพืชที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมยังช่วยสร้างความยืดหยุ่นต่อภัยแล้งได้ดีขึ้น
- การประหยัดน้ำ : การใช้น้ำอย่างประหยัดและมีประสิทธิภาพเป็นวิธีที่สำคัญในการลดการสิ้นเปลืองทรัพยากรน้ำ ประชาชนสามารถมีส่วนร่วมโดยการปิดก๊อกน้ำเมื่อไม่ใช้งาน ใช้เครื่องใช้น้ำที่ประหยัดน้ำ และเก็บน้ำฝนมาใช้ในการรดน้ำต้นไม้หรืองานอื่นๆ ภายในบ้าน การรีไซเคิลน้ำและการใช้น้ำซ้ำยังเป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยประหยัดน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- การลดการใช้พลาสติก : การหลีกเลี่ยงการใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง และการใช้วัสดุที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ ช่วยลดปริมาณขยะพลาสติกที่สะสมในสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ยังส่งเสริมให้ประชาชนหันมาใช้ถุงผ้า ขวดน้ำที่สามารถใช้ซ้ำได้ และหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่บรรจุในพลาสติก เพื่อลดการผลิตขยะพลาสติกที่ทำลายสิ่งแวดล้อมและดิน
- การจัดการและการฟื้นฟูดิน : การทำปุ๋ยหมักจากเศษอาหารและขยะจากสวนเป็นวิธีที่ช่วยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน และลดการใช้สารเคมีในเกษตรกรรม ประชาชนสามารถเรียนรู้วิธีการทำปุ๋ยหมักและการใช้ปุ๋ยหมักในสวนของตนเอง ซึ่งช่วยฟื้นฟูดินที่เสื่อมสภาพและเพิ่มความยืดหยุ่นของดินต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศได้อย่างดี
- การมีส่วนร่วมในกิจกรรมชุมชน : เข้าร่วมกิจกรรมที่จัดขึ้นโดยชุมชน องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร หรือหน่วยงานท้องถิ่น เช่น การปลูกป่าชุมชน การทำความสะอาดพื้นที่สาธารณะ หรือการเรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน การมีส่วนร่วมในกิจกรรมเหล่านี้ไม่เพียงแต่จะช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม แต่ยังสร้างความรู้สึกในการร่วมมือและความรับผิดชอบต่อธรรมชาติในชุมชนได้อีกด้วย
การมีส่วนร่วมของประชาชนในวันสิ่งแวดล้อมโลกไม่จำเป็นต้องเป็นการทำกิจกรรมขนาดใหญ่ แต่การกระทำเล็กๆ น้อยๆ เหล่านี้ เมื่อรวมกันแล้วสามารถสร้างผลกระทบที่ยิ่งใหญ่ต่อสิ่งแวดล้อมและช่วยรักษาทรัพยากรธรรมชาติให้คงอยู่ต่อไปได้อย่างยั่งยืน
วันสิ่งแวดล้อมโลกในปี 2024 เป็นโอกาสที่ดีที่ทุกคนจะได้ร่วมมือกันในการรักษาและฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม เพื่ออนาคตที่ยั่งยืนและสมดุลของโลกใบนี้
วันสิ่งแวดล้อมโลกในวันที่ 5 มิถุนายน เป็นวันที่ทุกคนควรให้ความสำคัญและมีส่วนร่วมในการรักษาสิ่งแวดล้อม เพื่อให้โลกของเราเป็นสถานที่ที่น่าอยู่สำหรับทุกชีวิต ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์ สัตว์ หรือพืชพันธุ์ต่างๆ การทำกิจกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อมในวันนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยปกป้องธรรมชาติ แต่ยังสร้างจิตสำนึกให้กับคนรุ่นหลังในการดูแลรักษาโลกที่เราอาศัยอยู่
แหล่งที่มาของข้อมูล
- World Environment Day 2024 (unep.org)
- Global Theme announced for World Environment Day 2024 | Society for the Environment (socenv.org.uk)
- About – 2024 Theme and Host (worldenvironmentday.global)
- https://www.mnre.go.th/
- https://www.seub.or.th/
- https://www.greenpeace.org/international/
- https://www.worldwildlife.org/